Presbyacusis
Ouderdomsslechthorendheid (presbyacusis) is een langzaam progressieve, leeftijdsgebonden vorm van perceptief gehoorverlies. Het betreft altijd beide oren tegelijkertijd en begint vaak op de leeftijd van 50 jaar. Kenmerkend voor ouderdomsslechthorendheid is dat vooral in het begin de hoge geluidsfrequenties minder goed waargenomen worden dan de lage frequenties.
Dit heeft als gevolg dat het spraakverstaan sterker achteruit gaat dan andere geluiden. Dit geldt vooral als het beschadigde gehoor wordt blootgesteld aan een lawaaierige omgeving. Het feit dat mensen in een omgeving met veel achtergrondgeluid de gesprekspartner slechter verstaat dan in een rustige sfeer, noemen artsen ook wel het zogenaamde ‘cocktail party effect’. Een veel voorkomend verschijnsel van presbyacusis is tinnitus.
- Oorzaken van presbyacusis
- Symptomen
- Diagnose
- Behandeling
- Toonaudiometrie
- Spraakaudiometrie
Zo helpen hoortoestellen bij presbyacusis
- Hoorapparaten compenseren het verlies van het gehoorvermogen en zorgen daardoor voor een hogere kwaliteit van leven.
- Stemmen en omgevingsgeluiden kunnen weer gemakkelijker worden begrepen.
- Door beter spraakverstaan is het mogelijk om weer moeiteloos te communiceren.
- Sociale isolatie of een depressie kunnen verminderd worden.
- Wanneer er in een vroeg stadium een juist hoortoestel gedragen wordt, kunnen de effecten van presbyacusis tot een minimum beperkt worden.
Oorzaken
Presbyacusis ontstaat door verschillende aandoeningen aan het oor. Ten eerste spelen schadelijke invloeden van buitenaf een grote rol. Vaak zijn deze mensen blootgesteld aan hard geluid in de loop van het leven. Een andere reden kan zijn dat bepaalde medicijnen het gehoor permanent beschadigen: dit zijn zogenaamde ototoxische medicijnen. Bovendien is er een samenhang tussen ouderdomsslechthorendheid en risicofactoren als roken, hoge bloeddruk en diabetes.
Een andere belangrijke reden is leeftijdsgebonden processen. Hierbij hoort bijvoorbeeld verslechtering van de haarcellen. Deze haarcellen zitten op het orgaan van Corti en zijn verantwoordelijk voor de ontwikkelingsgang van het gehoor. Als deze worden beschadigd, bijvoorbeeld als gevolg van voortdurende blootstelling aan lawaai, kan geluid minder goed worden waargenomen, wat vaak tot slechthorendheid leidt. Ook kan erfelijkheid binnen de familie een rol spelen.
Symptomen
Aanvankelijk merken patiënten vooral problemen met spraakverstaan. In geval van veel achtergrondgeluid en meerdere gesprekspartners onstaat het zogenaamde ‘cocktail party effect’. De reden daarvoor is dat bij presbyacusis vooral in het begin hoge tonen meer beschadigd zijn. Naarmate de leeftijd toeneemt, of bij voortgang van de aandoening, neemt de mate van het gehoorverlies ook in andere toonhoogten steeds meer toe.
Daarnaast hebben mensen met presbyacusis een verhoogde gevoeligheid met geluid. Dit betekent dat de ‘ongemaksdrempel’ voor hard geluid of veel lawaai wordt verlaagd. Een ander probleem doet zich juist voor in een rustige omgeving: mensen met presbyacusis klagen vaak over oorsuizen, ofwel: tinnitus.
Diagnose
Om een diagnose te stellen van ouderdomsslechthorendheid (presbyacusis) en bij het vinden van een passende hooroplossing, moet de audicien weten waar de slechthorendheid vandaan komt. Hiervoor wordt ten eerste een otoscopie van de oren uitgevoerd. De audicien controleert dan hoe het oor er van binnen uitziet, en of er bijvoorbeeld een gaatje of scheurtje in het trommelvlies zit. Meestal is dit niet het geval bij presbyacusis. Om de diagnose te bevestigen wordt een toonaudiogram en een spraakaudiogram gedaan. Als er geen andere oorzaken van het gehoorverlies zijn, zal de audicien normaal gesproken een hoortoestel adviseren. Moderne hoortoestellen kunnen ouderdomsslechthorendheid goed compenseren.
Toonaudiometrie
Bij toonaudiometrie worden voor de patiënt hoge en lage tonen afgespeeld met variërend volume. De patiënt geeft tijdens de test aan wanneer hij of zij de toon hoort. Op deze manier vindt de audicien de minimum toonhoogte en volume wat de patiënt kan horen; de zogenaamde minimale hoorbare curve.
Bij de uitvoering van dit onderzoek wordt bij mensen met presbyacusis meestal vooral een gehoorverlies van hoge tonen vastgesteld. Dit gehoorverlies van hoge tonen is vaak gerelateerd aan de leeftijd. Naarmate de aandoening zich ontwikkelt worden lage tonen ook steeds lastiger te horen.
Spraakaudiometrie
Bij spraakaudiometrie laat de arts via een koptelefoon verschillende woorden op hetzelfde volume aan de patiënt horen. met dit onderzoek kan de audicien heel goed het vermogen tot spraakverstaan van de patiënt controleren.
Behandeling
Voor de behandeling van gehoorverlies op leeftijd wordt vaak het gebruik van een hoortoestel aanbevolen. Een behandeling met geneesmiddelen, die voor compleet herstel van het gehoor zouden zorgen, is op dit moment nog niet mogelijk. Het gebruik van een hoortoestel kan echter wel helpen om het gehoorverlies te compenseren en de kwaliteit van leven te verbeteren. Op lange termijn kan ouderdomsslechthorendheid leiden tot sociale isolatie en zelfs depressie. audibene kan u helpen bij de zoektocht naar een geschikt hoortoestel om uw klachten te verhelpen.